استفاده از فرش دستبافت به‌عنوان يك زيرانداز گران‌بها و يك اثر زيباي هنري، فقط منحصر به ايران نيست، به جرئت مي‌توان گفت در سراسر دنيا كمتر خانه‌اي يافت مي‌شود كه بدون فرش باشد، خانه‌ي بدون فرش فضايي بي‌روح و سرد است، نياز به خريد اين كالا هر روز بيشتر مي‌شود.
فرش دستبافت كف‌پوشي است كه در مقابل عواملي مانند نور، پا خوردن و شست‌وشو نه تنها زيبايي، كيفيت و چشم‌نوازي خود را از دست نمي‌دهد، بلكه ارزش خود را حفظ مي‌كند. فرش‌هاي دستبافت به خاطر الياف طبيعي و لطافتي كه دارند، هنگام استراحت روي آن‌ها كمر، درد نمي‌گيرد.
اين نوع فرش در تابستان گرما و در زمستان سرما را دفع مي‌كند، درحالي‌كه فرش‌هاي ماشيني اين خاصيت را ندارند، با توجه به داشتن اليافي مانند پشم، ابريشم و پنبه، در آن‌ها الكتريسيته ساكن توليد نمي‌شود.
فرش دستبافت از نظر رنگ متنوع بوده و با هر سبك و سليقه‌اي متناسب هستند، كارشناسان فرش معتقدند ارزش و قيمت يك فرش به نقشه و رنگ، جنس نخ، تاروپود، پرز و ميزان ريز بافي و درشت بافي آن بستگي دارد، ارزش هنري آن هم به نقشه، تنوع استفاده از رنگ‌هاي طبيعي و هماهنگي رنگ‌ها در كنار هم مرتبط است.
انواع فرش دستبافت بر اساس جنس الياف:
- قالي تمام پشم: يعني فرشي كه تار، پود و پرز آن همه از پشم باشد، اين فرش درشت‌بافت است و از ساير فرش‌هاي دستبافت ارزان‌تر است، دوام بالا، مقاوم بودن، قدرت برگشت‌پذيري پرزها بعد از پا خوردن و جذب رطوبت از ويژگي‌هاي مثبت اين فرش است.
- قالي تمام ابريشم: همان‌طور كه از اسمش پيداست تاروپود و پرز آن از ابريشم است و به خاطر ظرافت، داراي ارزش و قيمت بالايي است. لكه‌هاي روي آن به‌راحتي تميز مي‌شود، كافي است لكه را با يك دستمال مرطوب و كمي شامپو فرش پاك كنيد.
- قالي گل ابريشم: چله‌ي اين فرش از پشم، گل و برگ‌هاي نقشه‌ي آن نخ ابريشم و بقيه پرزها از پشم بافته شده است، نسبت به قالي تمام ابريشم ارزان‌تر است، از لحاظ ارزش هنري با فرش‌هاي تمام ابريشم قابل رقابت است.
- قالي چله ابريشم: چله‌ي اين فرش از ابريشم است، پرزهاي آن مي‌تواند از ابريشم نباشد.
- قالي كف ابريشم: جنس چله‌ي اين قالي از پشم است ولي تمام زمينه آن از ابريشم بافته شده است.
راه‌هاي تشخيص كيفيت فرش دستبافت
- تقارن طرح و اندازه فرش بايد مورد توجه باشد، طرح‌هاي موجود در فرش بايد كامل باشد، طرح ناتمام از قيمت و كيفيت فرش مي‌كاهد.
- بررسي فرش در نور طبيعي ضرورت دارد، رنگ فرش در جهت خواب آن تيره‌تر از رنگ آن در جهت عكس است، هرگونه اختلاف رنگ بين انتها و ابتداي پرزها نشانه‌ي رنگ شدن پرزها با جوهرهاي شيميايي است، اگر يك تكه پارچه مرطوب را روي قسمت‌هاي رنگي بكشيد، ميزان رنگ دهي پرزها مشخص مي‌شود.
- پرز فرش بايد بادوام، درخشان و منعطف باشد، فرش‌هاي با پرز نرم نسبت به فرش‌هاي با پرز ضخيم دوام كمتري دارند.
- پوسيدگي يا رفو شدن فرش از پشت آن قابل تشخيص است، قسمت‌هاي رفو شده زبرتر و محكم‌تر از ساير نقاط است، با تا كردن صداي شكستگي فرش پوسيده قابل شنيدن است.
- ارتفاع پرزهاي فرش بايد به يك اندازه و فاقد موج باشد، اگر پرزها را با دست مالش بدهيد، متوجه نامنظم بودن ارتفاع پرزها خواهيد شد، اين بي‌نظمي ناشي از عدم پرداخت صحيح است.
- با نگاه كردن به پشت فرش مي‌توان از كيفيت بافت آن مطلع شد، تعداد گره‌ها، نحوه تراكم، يكنواختي طرح، كم بافي و شمارش دقيق گره‌ها از پشت فرش قابل تشخيص است.
- به دورگه بودن رنگ زمينه‌ي فرش دقت كنيد، ممكن است رنگ قسمت بالاي زمينه و پايين آن متفاوت باشد، اين مورد را زير نور بررسي كنيد زيرا داشتن اين ايراد قيمت فرش را كاهش مي‌دهد.
- طرح‌ها و گل‌هايي كه در بافت فرش به كار مي‌روند، داراي اندازه‌ي استاندارد هستند كه نقص و ايراد آن‌ها تنها توسط كارشناسان و بافندگان فرش قابل تشخيص است.
تا اينجا با چند نكته درباره انتخاب و خريد فرش دستبافت آشنا شديم. در ادامه ليستي از ۲۵ فرش دستبافت زيبا، ارزان، با كيفيت و محبوب در بازار ايران را براي شما آماده كرده ايم. همه اين فرش ها از كيفيت بالا و قيمت مناسبي برخوردار هستند. فراموش نكنيد كه با كليك روي تصوير يا دكمه زير هر آيتم، مي توانيد تصاوير و اطلاعات بيشتري را درباره فرش به دست بياوريد.
براي كسب اطلاع بيشتر و آشنايي با انواع فرش دستباف و قيمت هاي آن به سايت قاليخان مراجعه كنيد.